Abstract
ગુફાઓનો ઇતિહાસ પ્રાચીનકાળનો છે. અહીં વિવિધ ધર્મોની અલગ અલગ ગુફાઓ છે. જે મુજબ પ્રાચીન સમયમાં મૌર્યના સમયથી ગુફાઓનું નિર્માણ શરૂ થયું હોવાનું જાણવા મળે છે. આ રીતે આવી અનેક બૌદ્ધ ગુફાઓ બની હોવાનું જાણવા મળે છે. જેમાં વર્તમાન પત્રમાં મુખ્યત્વે ગુજરાતની બૌદ્ધ ગુફાઓ વિશે માહિતી આપવામાં આવી છે. જેમાં ખંભાલીડા ગુફાઓ, તળાજા ગુફાઓ, ઢાંક ગુફાઓ, કડિયા ડુંગર ગુફાઓ, દેવની મોરી ગુફાઓ, ખાપરા કોડિયા ગુફાઓ, સનાની ગુફાઓ, ઝીંઝુરી ઝર્ન ગુફાઓ, મંડોલ બૌદ્ધ ગુફાઓ અને પંચેશ્વર જૂનાગઢ બૌદ્ધ ગુફાઓનો સમાવેશ થાય છે. આ બધી ગુફાઓ કયા હેતુ માટે બાંધવામાં આવી હતી, તેની સ્થાપના, તેનું બાંધકામ, તેની કોતરણી, તેની હાલની સ્થિતિ વગેરેની વિગતવાર માહિતી વર્તમાન પત્રમાં રજૂ કરવામાં આવી છે.
Key Words: | ગુજરાત, બૌદ્ધ ગુફાઓ, તળાજા ગુફાઓ, ઢાંક ગુફાઓ, કડિયા ડુંગર ગુફાઓ |
ચાવડા વૈશાલીબેન આર.
પીએચ.ડી.રીસર્ચ સ્કોલર, ઇતિહાસ અને સંસ્કૃતિ વિભાગ, ગુજરાત વિદ્યાપીઠ,અમદાવાદ